شهید آوینی خدمت سربازی خود را نیز در نیروی هوایی به پایان رساند و در سال ١۳۴۴ وارد دانشکده هنرهای زیبایی شد.
وی
در دوران دانشجویی نسبت به مسایل روز و مسایل هنر پی‌گیر بود و البته
بسیار تلاش میکرد که هر مسیله‌ای را در این ارتباط خودش دریافت کند.
به گفته بسیاری از هم دوره‌هایش ازجمله عطا‌‌اله امیدوار هنرمند برجسته کشورمان،آوینی دارای نبوغ ویژه‌ای در فلسفه ادبیات بود.
شهید آوینی به نقاشی و شعر نیز گرایش کم نظیری داشت و البته هم نقاشی میکرد و هم شعر می‌سرود.
شهید آوینی در سال ١۳۵۸ وارد جهاد سازندگی شد و پس از زمان کوتاهی به فیلمسازی روی آورد.
ساخت مستندروایت فتح از عملیات خیبر شروع شد و تا عملیات مرصاد ادامه داشت.
آوینی روش مستندسازی‌اش را که هدف آن ظاهر کردن واقعیت بود؛مستند اشراقی نام گذاشت.
موسسه فرهنگی روایت فتح اواخر سال ١۳۷۰ در پی تاکید مقام معظم رهبری برتداوم تولید مستندهای روایت فتح تاسیس شد.
در
روایت فتح مجموعه شهری در آسمان را ساخت که در ارتباط با مقاومت مردم
خرمشهر بود که آخرین فعالیت فیلمسازی شهید آوینی محسوب می‌شود.
شهید
مرتضی آوینی روز جمعه بیستم فروردین ١۳۷۲ هنگامی که برای تولید مجموعه‌ای
جدید از روایت فتح به فکه،منطقه عملیاتی و الفجر مقدماتی به همراه گروه
رفته بود،بر اثر انفجار مین به شهادت رسید.
هرچند که فیلم‌های روایت فتح
تا آن زمان در میان مردم مشهور بود،اما تا آن زمان کسی نمی‌دانست که
سازنده آنها کیست؛چراکه در روایت فتح و نه در هیچ کدام در فیلم‌هایی که او
کارگردانی و تدوین کرده بود ،نام عوامل عنوان نمی‌شد و آوینی به تصمیم خود
وفادار مانده بود.
شهید مرتضی آوینی تصمیم گرفته بود که دیگر چیزی که حدیث نفس باشد ننویسد و دیگر از خودش سخنی به بیان نیاورد .
