ابعاد تاریخی ـ تحلیلی قیام عاشورا
در این مقاله سخن از ضرورتها و بایدهای مطالعاتی قیام امام حسین( ع)
است; و این که بنا بر کدام بینشها و روشهای پژوهشیای باید قیام امام(
ع) را بررسی نمود ؟ بر این اساس، نخست دو دیدگاه الهی( مابعدالطبیعی )، و
انسانی- تاریخی از یکدیگر تفکیک و ملاحظات مربوط به هریک به اختصار بررسی
شده است.
دربارهی قیام عاشورا سخنان بسیاری گفته و نوشته شده است.
به
راستی علت و رمز این همه پیچیدگی چیست؟ آیا علت «اختلافات و تعارضاتی است
که در مدارک مربوط به این مسیله وجود دارد و به همین جهت در تشخیص حقیقت
این قیام نظرهای متضادی اظهار شده است ؟»یک تحلیل گرتاریخ عاشورا، وقتى
حضور تعدادى از صحابه و گروه زیادى از تابعین را در آن روزگار به یاد مى
آورد و مى بیند که از حریم خاندان پیامبر( صلى الله علیه وآله) هیچ گونه
دفاعى نمى کنند در حالى که هم چنان ادعاى دین دارى مى کنند، با تناقضى غیر
قابل توجیه رو به رو مى شود، چرا که از یک سو، ادعاى دین دارى و دین باورى
این دسته را مى بیند و ازسوى دیگر، به راستى و درستى حرکت فرزند پیامبر(
صلى الله علیه وآله) ایمان دارد.
شخصیتى که در دامن رسول خدا( صلى الله
علیه وآله )، دخت بزرگوارش فاطمه زهرا( ( علیها السلام) ) و نخستین امام
شیعیان و چهارمین خلیفه مسلمانان بزرگ شده است.
اکنون پژوهش گر تاریخ کربلا با این مشکل دست به گریبان است که چگونه این دو واکنش متضاد را بپذیرد و تضاد آن دو را توجیه کند ؟!حادثه عاشورا جزو حوادث اثرگذار تاریخی است.
کمتر حادثهای را میتوان یافت که به این اندازه مورد توجه بشریت قرار گرفته باشد.
از
دیرباز، مخالفان گسترش فرهنگ عاشورا درصدد کنترل شعاع این حادثه و دامنه
اثرگذاری آن بودهاند و یکی از اقدامات مهمی که در این زمینه اتفاق
افتاده، تحریف این حادثه بزرگ تاریخی ا ست، تحریفهایی که در دامنه این
حادثه روی داده متفاوت هستند ولی مهمترین تحریفها این است که تلاش شده
از قدر واقعی این حادثه کاسته شود.
متاسفانه کسانی که طرفدار جبهه حق
بودند، از این نکته غفلت کردند و از عظمت تاریخی این حادثه کاستهاند که
یکی از بدترین نوع تحریف هاست.
اگر کسی انقلاب اسلامی را با مبارزه ضد
استبدادی یا نژادگرایانه مقایسه کند و آن را در حد مبارزهای ضد استکباری
که با ادبیات مادی هم قابل تفسیر و توجیه است خلاصه کند، از قدر و اندازه و
حقیقت نورانی این انفجار نور کاسته است.